Osmanlı
İmparatorluğu’nun basılan ilk kitaplarından olan Kitab-Cihannuma, Türk
Kültür Vakfı (Turkish Cultural Foundation-TCF) desteğiyle restore
edildi.
Osmanlı
İmparatorluğu’nun basılı ilk kitaplarından olan Kitab-I Cihannuma,
İrlanda’nın başkenti Dublin’deki Chester Beatty Kütüphanesi’nde
bulunuyordu.
Kütüphane eserin restorasyonu için, Amerika’da yaşayan Dr Yalçın Ayaslı ve Dr. Serpil Ayaslı
tarafından kurulmuş olan Türk Kültür Vakfı’ndan destek aldı.(Turkish
Cultural Foundation-TCF) Bir yıl süren restorasyon çalışmaları
sonrasında kıymetli eser, Chester Beatty Kütüphanesinin müze bölümünde
konservasyona tabi tutularak sergilenmeye başladı.
Osmanlı
İmparatorluğu’nun en ünlü tarihçi ve coğrafya bilimcileri arasında yer
alan Katip Çelebi tarafından yazılmış olan Cihannüma, 1732 yılında
Osmanlı’nın ilk matbaasını kuran İbrahim Müteferrika tarafından sınırlı
sayıda basılmıştı. Chester Beatty Kütüphanesi, elindeki kitabı, sınırlı
sayıda basılan eserler arasında 13 astronomik ve 26 coğrafi haritası ile
nadide tamam nüshalardan biri olduğu için koleksiyonuna almıştı.
Projenin tamamlanması ve eserin sergiye alınması için bir yıl süren çalışmaların sona ermesi sebebiyle bir açıklama yapan Chester Beatty Kütüphanesi Direktörü Fionnuala Croke,
”Turkish
Cultural Foundation ile bu projede işbirliği yapmaktan büyük mutluluk
duyuyoruz. Koleksiyonumuzdaki en eski ve etkileyici baskı eserler
arasında yer alan kitabın TCF desteğiyle konservasyona tabi tutulması
Cihannüma’yı sergilememize imkan sağladı. Bu eserin sergilenmesi Türk
kültür mirasının İrlanda’da daha iyi anlaşılmasında ve değerinin
bilinmesinde önemli bir rol oynayacaktır,” dedi.
Bu projenin sponsorluğunu üstlenen Turkish Cultural Foundation kurucusu ve başkanı Dr. Yalçın Ayaslı, da, konuyla ilgili olarak şu açıklamayı yaptı:
”Kitabın
konservasyonunu Vakfımızın, Türk kültür mirasını korumak ve dünyada
tanıtmak misyonu çerçevesinde desteklemekten mutluluk duyduk. Avrupa’nın
önde gelen müze ve kütüphaneleri arasında yer alan Chester Beatty’ye
gelen ziyaretçiler kitabın sergilenebilecek duruma gelmesi sayesinde bu
önemli eserle Osmanlı ve Türk sanat ve bilim dünyası hakkında bilgi
alabileceklerdir. Bunun ötesinde, konservasyon projesi sayesinde
araştırmacılar da, kitaba zarar vermeden, eseri inceleme imkanı
bulacaklardır.”
Kütüphanenin restorasyon (konservasyon)
çalışmasıyla yüzyıllar içinde eserin hasara uğrayan yaprakları özel
işleme tabi tutuldu ve ardından tüm sayfalar yeniden tek tek dikilerek
ciltlendi.
Kitab-ı Cihannüma Chester Beatty Kütüphanesi’nin müze kısmındaki Kitap Sanatları Galerisi’nde ziyarete sunuldu.
(Türk Kültür Vakfı) “Turkish
Cultural Foundation (TCF), 2000 yılında Türk kültürünü ve kültürel
mirasını korumak, yaşatmak ve tanıtmak amacıyla Dr. Yalçın & Dr.
Serpil Ayaslı tarafından kurulmuştur. Boston, Washington, D.C. ve
İstanbul’da ofisleri bulunan TCF, ABD yasalarına göre, toplum yararına
çalışan, kâr amacı gütmeyen, başta Ayaslı Ailesi’nin kuruluş fonu
tarafından, tümüyle özel bağışlarla desteklenen bir kuruluştur. TCF ile
UNESCO arasında 2014 yılında resmi ilişki tesis edilmiştir.
